Menu
Menu
Mimari fotoğraf, binaların ve yapıların estetik ve tasarım özelliklerini öne çıkaran bir fotoğraf türüdür. Sanatın her dalı birbirini besleyerek gelişme gösterir. Mimarlık ve fotoğrafçılık, sanatın belki de birbirini en çok besleyen kollarındandır. Tarihin bilinen ilk fotoğrafı, 1827 yılında Joseph Nicephore Niepce tarafından çekilen “Pencereden Le Gras’ a bakış” adlı bir mimari fotoğraftır. Fotoğrafçılık yaygınlaştığında binaları belgelemek için başlayan bu yolculuk zamanla farklı bir sanat formuna dönüşmüştür.
Mimari fotoğrafçılıkta iki ayrı gereksinim ve dolayısıyla yaklaşım mevcuttur. Yapıları belgelemek ve tez hazırlamak için; fotoğrafçının yorumuna açık olmayan ve belirli kurallara uyulan bir yol izlemek gerekir. Diğer yandan, yoruma açık mimari fotoğraflarda da mimari eserin fotoğrafa neden ve ne kadarının yansıması gerektiğini ele alarak bir kompozisyon oluşturulabilir.
Kompozisyonun temeli izleyiciye bir mesaj iletmektir. Fotoğraf çekmek fiilen kısa bir eylem olabilir. Ancak mesajı olan bir fotoğrafçı için çok uzun bir süreçtir.
İnsan zihni, belli şekilleri algılamak ve tanımak ister. Tanımlanamayan şekiller, izleyiciye fotoğrafı yorumlama imkanı bırakmaz. Bu durumda zihin kendi düzenini oluşturmaya çalışır veya fotoğraftaki eksikliği hisseder.
Bu belirsizlikten kaçınmak için; fotoğrafı çekerken hayali bir çizgi kafesi yerleştirmek yardımcı olabilir. Fotoğraf karesini zihinde parçalara bölmek ve nesneleri kesişim çizgilerine oturtmak grafik sanatlarda öngörülmüş belli bir kuraldır.
Fotoğrafta tüm çizgilerin farklı bir işlevi vardır. Keskin çizgiler agresif duyguları, yumuşak çizgiler rahatlığı temsil eder. Soyut fotoğraflarda mimarlıkta da kullanılan soyutlama yöntemiyle kompozisyon oluşturulabilir.
Bir yapıyı insanlardan soyutlamak nasıl mümkün değilse mimari fotoğraflar da insanlardan bağımsız düşünülmemelidir. Bir yapının çevreyle ilişkisinin vurgulandığı fotoğraflarda insan figürü kullanmak, ölçek algısını fotoğrafa yansıtmak için güzel bir yoldur. İnsan figürü bulunan fotoğraflarda, izleyicinin empati kurmasıyla fotoğrafı özümsemesi kolaylaşır.
Zamanla tüm mimari eserler başkalaşır. Kullanımın getirdiği yeni unsurlar eklenebilir veya var olan özellikler değişime uğrayabilir. Bir yapının hissini karşı tarafa fotoğraf aracılığıyla aktarabilmek için tek bir zaman diliminde çekim yapmak yeterli olmayacaktır.
Somut ve soyut pek çok etken bu aktarımda yer kaplar. Yapının imgesel değişimi, inşasından önce bulunduğu alanın tarihi, tasarımda öngörülemeyen olayların yapıya etkisini gözlemleyip, fotoğrafa aktarmanın doğru bir yolunu bulmak gereklidir.
Renkler, mimari yapıya ait bir unsur olarak veya fotoğrafçının isteğine göre yapılmış bir oynama ile fotoğrafta kendini gösterebilir.
Malzemelerin ön plana çıkarıldığı bir mimari fotoğraf elde etmek için; siyah beyaz çekim yapılabilir. Renklerden soyutlanmış bir fotoğraf, forma ve silüete odaklanılmasını sağlar. Renkler mimari yapıya ait bir unsur ise; daha düz ve sakin çizgilerin bulunduğu bir açı yakalanabilir.
Yıllarca orada bulunan ve dikkatinizi çekmeyen bir bina o anki ışığın etkisiyle kişide farklı bir izlenim bırakabilir.
Günün farklı saatlerinde ışık renk tonunu, yoğunluğunu ve yapının üzerine düşen gölgeleri not almak; bu süreçte izlenimleri fotoğrafa dökmeye yardımcı olacaktır.
Farklı açılarla ve farklı ışıklarda çalışmak önemlidir. Vurgulanmak istenen unsuru, ön plana çıkaran doğru açıyı ve doğal ışığı bir araya getirmek zaman alabilir.
Bunun için yapıya karşı bir izleyici olmaktan çıkıp, onun bir parçası haline gelmeye çalışılabilir.
Yapının baskın özelliği nedir? Kişide bıraktığı his nedir? Deneyimler kişinin yapıya karşı bakış açısını sabote ediyor mu? Fotoğraf çekerken düşünmek ve insan zihnini yorumlamaya çalışmak önemlidir.
Mimari fotoğrafçılık; bir mimarın tasarım sürecinde ileriye dönük düşünmesine, hayal kurmasına, perspektifini çeşitlendirmesine yardımcı olur. Mimarlık ve insanlık yalnızca yapılarda bir araya gelmez. İkisi arasındaki en güçlü köprülerden biri mimari fotoğrafçılık sayesinde oluşur.
Fotoğraflar
Yazılar