Ahşap Esaslı Malzemeler Nelerdir?
Ahşap, ağacın gövdesinden elde edilen doğal bir malzemedir. Lifli yapısı bünyesinde yüksek oranda su tutmasına neden olur. Su oranı, %30’dan fazla ise yaş ahşap, %30-20 arasında ise yarı kuru ahşap ve %20’den az ise kuru ahşap olarak nitelendirilir. Ahşap, kurutma işleminden geçerek işlenmeye uygun hale getirilmektedir. Sert ahşap; ceviz, meşe ve kayın gibi geniş yapraklı ağaçlardan, yumuşak ahşap ise çam, köknar ve ardıç gibi iğne yapraklı ağaçlardan elde edilir. Ahşap türlerini masif ve kompozit olmak üzere iki başlık altında inceleyebiliriz.
Masif Ahşap Nedir?
Herhangi bir işleme tabi tutulmadan, yalın özellikleriyle var olan ahşaplara masif ahşap denmektedir. Tamamen doğal olduğu için çevreye ve insan sağlığına saygılı bir malzemedir. Doğal olmasının getirdiği genleşme, renk değiştirme, böceklenme gibi sonuçlar vardır. Kullanım ömrü ortalama 250 yıl kadardır.
Kompozit Ahşap Nedir ?
Ham maddesi doğal olan ancak yapıştırıcı ve dolgu malzemeleriyle desteklenerek nitelikleri değiştirilmiş ürünlerdir. Ahşap atıkları ve işlevsiz küçük parçalar kompozit ürünlerle üretime geri kazandırılabilir.
Yonga Levha (Sunta, Suntalam ve OSB) Nedir?
Sunta, odun ham maddesinin yontulmasıyla oluşturulan talaş parçalarının sentetik reçineyle; ısıl işlem ve presleme yöntemleri kullanılarak birbirine bağlanması sonucu elde edilir. Boşluklu yapıda, hafif, düşük maliyetli ancak dayanımı yüksek olmayan bir levha ürünüdür. Genellikle mobilya imalatında ve dekorasyon ürünlerinde tercih edilir. Çeşitli kalınlık ve yoğunluklarda üretilebilir ve buna bağlı olarak darbe dayanımı değişiklik gösterir. Suntanın suya ve yanmaya karşı da dayanımı yoktur. Ancak günümüzde suya dayanımı artırılmış sunta elde etmek mümkündür.
Suntalam; yonga levhanın suya ve ısıya dayanımı olan bir yüzeyle lamine yöntemiyle kaplanmasıyla elde edilir. Bu kaplama sayesinde istenilen renk ve modeli seçmek mümkündür ve uygun fiyatlı ve dayanımı suntaya göre daha yüksek bir malzeme elde edilir.
OSB (Oriented Strand Board) yani yönlendirilmiş yonga levha kontrplak üretiminde kullanılamayacak küçük çaplı tomruklardan imal edilmektedir. Üretim tekniği kontrplakla benzerlik göstermektedir. Şaşırtmalı dizilen katmanları sayesinde vida dayanımı ve esnekliği artar. Uygulama kolaylığı, kullanım alanı çeşitliliği ve maliyetinin uygun olması tercih edilme sebeplerindendir.
Lif Levha (MDF, MDF Lam ve HDF) Nedir?
Orta yoğunlukta lif levha anlamına gelen MDF (Medium Density Fiberboard ) ile suntanın üretim süreci neredeyse aynıdır. Aralarındaki fark MDF’ nin ham maddesinin talaş yerine lif olmasıdır. Lifin yonga ve talaş parçalarına göre daha küçük bir yapıda olması MDF’nin homojen, boşluksuz, ağır ve dayanıklı yapıda olmasını sağlar. Isıya ve neme karşı dayanıklı olması, kaplama ve boyaya elverişli olması ve kolay şekil alması tercih edilme sebeplerindendir. MDF suntaya oranla daha yüksek, kontrplak levhaya oranla daha düşük fiyatlıdır. Pervazlar, mobilyalar ve dolaplar için kullanıma uygundur. Ayrıca laminat parkelerin de ham maddesi olarak üretimde kendine yer bulur.
MDF Lam, Ham MDF’ nin çeşitli renk ve desenlere sahip dekor kağıdı ile birleştirilmesiyle oluşur. Bu kaplamalar malzemenin suya olan dayanımını arttırdığı için MDF Lam MDF’ ye göre daha sağlam yapıdadır ve daha çok tercih edilmektedir. MDF’ nin yoğunluğunun her noktada aynı olması yüzeyinin pürüzsüzlüğünü ve vida tutma kabiliyetini artırmaktadır. Pürüzsüz yüzeyi sayesinde lake boya uygulamasında temiz sonuçlar alınır.
Yoğunluğu 800 kg/m3 ‘den fazla olan lif levhalar HDF olarak adlandırılır. Yüksek yoğunluğu sebebiyle HDF daha incedir ve bu nedenle kullanım alanı MDF’ye oranla dardır. MDF mobilya ve dekorasyon için uygunken HDF; laminat parke, duvar kaplamaları ve kapı kanatlarında tercih edilir. HDF’nin nem dayanımının ve sağlamlığının fazla olması maliyetli olmasına sebep olur.
Kontrplak Nedir?
Kontrplak, 3 ya da daha fazla inceltilmiş ahşap katmanın çaprazlı bir şekilde birbirine yapıştırılmasıyla elde edilir. Katmanların çapraz bağlanması sayesinde ürünün iki yüzü de eşit güçte olur ve genleşme ile büzülme minimumda olur. Diğer işlenmiş ahşaplara göre daha kararlıdır ve vida tutma oranı yüksektir. 3 katmanlı kontrplaklar genellikle iç mekanlarda, 5 katmanlılar geçici yapıların dış cephelerinde ve iç mekan duvar kaplamalarında çok katlılar ise çatı kaplamalarında ve dış cephelerde tercih edilir. Kalınlığı aynı ancak katman sayısı farklı olan kontrplaklarda katman sayısı arttıkça dayanım artmaktadır.
Kaynaklar
Hacı Aktar, İrem. Yapıda Kaplama Malzemesi Olarak Ahşap ve Ahşap Esaslı Ürün Kullanımının Araştırılması. Bursa: Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
http://malzemebilgisi.blogspot.com/2010/02/yonga-levha-sunta-nedirnasl.html
https://www.yildizentegre.com/tr/agacin-izinde/mdf-ve-sunta-arasindaki-fark-nedir
https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/61361/mod_resource/content/0/imb4.pdf
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sunta
https://www.birofis.com/mdf-ve-mdflam-nedir.shtm
http://www.kontraplak.gen.tr/kontraplak-yonga-levha.html
http://www.madehow.com/Volume-4/Plywood.html
https://www.homedepot.com/c/ab/types-of-plywood/9ba683603be9fa5395fab909d37f448
Son yorumlar